الگوی تاب‌آوری مبتنی بر سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی خانواده‌های نظامی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه، گروه علوم اجتماعی، دانشکده فرماندهی و مدیریت، دانشگاه امام علی (ع)، تهران، ایران

2 مدرس دانشگاه، گروه مدیریت، دانشکده فرماندهی و مدیریت، دانشگاه امام علی (ع)، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: تاب‌آوری خانواده، چالش مهمی است که سازمان‌های دفاعی با آن مواجه هستند. این موضوع با روش‌های مختلف از جمله سخنرانی‌ها و بحث‌های گروهی و تمرین نقش‌آفرینی قابل مدیریت است. بر این اساس، در این پژوهش به الگوی تاب‌آوری مبتنی بر سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی خانواده‌های نظامی پرداخته می‌شود.
روش‌شناسی: این پژوهش از حیث گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی و از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که به روش آمیخته اکتشافی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه خبرگان دانشگاهی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود و با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی، تعداد 15 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه‌های نیمه‌ساختار یافته و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق‌ساخته بود.
یافته‌ها: با مقوله‌بندی و دسته‌بندی معیارهای نهایی، تعداد 120 مؤلفه و 7 بعد حاصل گردید. در گام کمی با اجرای تکنیک دلفی فازی در دو مرحله اقدام به غربالگری و اعتبارسنجی مؤلفه‌ها شد. در مرحله اول تعداد 10 مؤلفه حذف شد ولی در مرحله دوم  هیچ کدام از مؤلفه‌ها حذف نشد. بر اساس تحلیل داده‌‌های پژوهش، کاربرد آموزش مؤلفه‌های تاب‌آوری در فضای کار برای خانواده‌های نظامی‌ می‌تواند در ارتقاء مؤلفه‌های تاب‌آوری، سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی و همچنین افزایش آگاهی و بالا بردن میزان تاب‌آوری، سازگاری اجتماعی و خودکارآمدی آن‌ها موثر واقع گردد.
نتیجه‌گیری: الگوی تاب‌آوری این پژوهش می‌تواند به‌عنوان یک چارچوب نظری علمی و پایه برای خانواده‌های نظامی مورد استفاده قرار گیرد. یافته‌‌های پژوهش می‌تواند به عنوان مبنایی برای ارتقای تاب‌آوری خانوده‌های کارکنان نظامی استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Resiliency Model Based on Social Adjustment and Self-Efficacy in Military Families

نویسندگان [English]

  • Yaser Haji Aghanezhad 1
  • Ahad Allah Angzi Quds 2
1 University Lecturer, Department of Social Sciences, Faculty of Command and Management, Imam Ali University (AS), Tehran, Iran
2 University Lecturer, Department of Social Sciences, Faculty of Command and Management, Imam Ali University (AS), Tehran, Iran
چکیده [English]

Background & Purpose: Family resilience is an important challenge facing defense organizations. This issue can be managed with different methods including lectures and group discussions and role-playing exercises. Based on this, in this research, the model of resilience based on social adaptation and self-efficacy of military families is discussed.
Methodology: In terms of data collection, this research is descriptive-survey, and in terms of purpose, it is an applied research that has been conducted using a mixed exploratory method. The statistical population of the research included all academic experts of the Islamic Republic of Iran Army, and using the snowball sampling method, 15 people were selected. The data collection tool in the qualitative part included semi-structured interviews, and in the quantitative part it included a researcher-made questionnaire.
Findings: By categorizing and categorizing the final criteria, 120 components and 7 dimensions were obtained. In a quantitative step, the components were screened and validated by implementing the fuzzy Delphi technique in two stages. In the first stage, 10 components were removed, but in the second stage, none of the components were removed. Based on the analysis of the research data, the application of resilience components training in the workplace for military families can be effective in improving the components of resilience, social adaptability and self-efficacy, as well as increasing awareness and increasing their resilience, social adaptability and self-efficacy.
Conclusion: The resilience model of this research can be used as a scientific and basic theoretical framework for military families. The findings of the research can be used as a basis for improving the resilience of families of military personnel.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resilience
  • social adaptation
  • self-efficacy
  • military families
ابراهیمی اسدآبادی، رویا و برزگر بفرویی، کاظم .(1401). رابطه ذهن آگاهی با خودکارآمدی خلاق در معلمان مدارس با نیازهای ویژه: نقش واسطه‌ای تاب‌آوری روان‌شناختی. فصلنامه روانشناسی افراد استثنایی، 12(45)، 69- 88 .
استادی، بختیار.(1401). مروری سیستماتیک از تحقیقات حوزه تاب‌آوری سازمانی، تداوم کسب‌وکار و ریسک: حرکت به سمت تاب‌آوری و تداوم فرآیند. مجله ایرانی مطالعات مدیریت، 15(2)، 229-257 .
بنانی مژده، محبوبه؛ امینی، ناصر؛ برجعلی، محمود و کیخسروانی، مولود.(1401). مقایسه اثربخشی آموزش فرزند پروری مبتنی بر پذیرش و تعهد و فرزند پروری مبتنی بر روان‌شناسی مثبت‌گرا بر تنظیم هیجان، تاب‌آوری و رابطه مادر کودک در مادران کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی. فصلنامه زن و مطالعات خانواده، 15(58)، 191-220.
پرندین، شیما.(1401).پیش‌بینی نشانگان آسیب‌پذیری در برابر استرس بر اساس ابعاد شخصیت و تاب‌آوری در زنان قربانی خشونت خانگی (مطالعه موردی زنان حاشیه‌نشین شهر کرمانشاه). فصلنامه زن و مطالعات خانواده، 14(41)، 75-91 .
جولانی، فاطمه؛ هاشمی نصرت‌آباد، تورج؛ تکلوی، سمیه و بیرامی، منصور. (1401). اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی-هیجانی بر بهبود تاب‌آوری تحصیلی و هیجانات تحصیلی در دانش‌آموزان دختر. فصلنامه رویش روان‌شناسی، ۱۱ (۲)، 94-104.
دانیالی، مریم و اسکندری، الهام. (1400).پیش‌بینی اضطراب ویروس کرونا بر اساس تاب‌آوری، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و سایبرکندریا. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 23(4)، 61-71.
عباسیان، فاطمه؛ پاک‌دامن، مجید و کارشکی، حسین. (1400). اثربخشی آموزش شکوفایی بر افسردگی و اضطراب و تاب‌آوری دانش‌آموزان مدارس تیزهوشان. روانشناسی بالینی و مشاوره، 11(22)، 39-56.
غفاری چراتی، رافونه.، قنادزادگان، حسینعلی و فخری، محمدکاظم. (1401). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر خودکنترلی، دشواری تنظیم هیجان، تاب‌آوری و انعطاف‌پذیری روان‌شناختی در مراجعین مبتلابه وسواس فکری عملی. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 65(1)،71-85.
غنچه، سمیه و گل پور، رضا. (1401). رابطه تاب‌آوری و حمایت اجتماعی با سلامت اجتماعی در دانشجویان: نقش تعدیلی خود دلسوزی. فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 11(45)، 64-45.
کریمی، سمیره؛ متقی، شکوفه و مرادی، افسانه .(1401). اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن آگاهی در بهبود تاب‌آوری و کاهش علائم بالینی نوجوانان مبتلابه اختلال استرس پس از سانحه ناشی از آزار جنسی: مطالعه تک آزمودنی. فصلنامه مطالعات روان‌شناسی بالینی،12 (46) ،93-130.
کوهی، امیر حسن؛ قندالی، فاطمه؛ طباطبائی، سید محمود و ظفری زاده، علی‌اکبر.(1400). تأثیر مداخلات روانشناسی مثبت نگر بر تاب‌آوری، بهزیستی روان‌شناختی و شادکامی پدران وابسته به مواد مخدر دانش آموزان. فصلنامه مطالعات آموزشی و آموزشگاهی، 10 (4)، 223-245 .
میر، فاطمه؛ عبدالشاهی، مریم و شمسی‌پور دهکردی، پروانه.(1400). تأثیر تمرینات ذهن آگاهی مبتنی بر یوگا بر تاب‌آوری و کنترل خشم دانشجویان دختر ورزشکار. فصلنامه روان‌شناسی ورزش، 15(1)،1-15.
نظری بوژانی، بهروز؛ اسدزاده، حسن؛ ابراهیمی قوام، صغری؛ شریفی‌نیا، محمدحسین و سعدی پور، اسماعیل. (1401). تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی تاب‌آوری تحصیلی مبتنی بر رویکرد یکپارچه توحیدی برای دانش آموزان دوره متوسطه دوم. فصلنامه اسلام و روانشناسی، 16(31)،105-127.
نظری، خسرو. (1401). تأثیر روش آموزش معکوس برخط بر خود راهبری و تاب‌آوری تحصیلی در ایام همه‌گیری کووید 19. پژوهش در تربیت‌معلم، 5(1)،134-110.
یکانی، مهتاب؛ خان محمدی، ارسلان و عباسی اسفجیر، علی‌اصغر. (1401). مدل یابی روابط ساختاری سرزندگی تحصیلی بر خلاقیت شناختی با نقش واسطه‌ای خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد شهر تهران. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی،11(4)، 229-252.
Bhatnagar, J. (2005). The power of psychological empowerment as an antecedent to organizational commitment in Indian managers. MDI, 8(4), 419-433.
Carlson, J. M., Dikecligil, G. N., Greenberg, T. and Mujica-Parodi, L. R. (2012). Trait reappraisal is associated with resilience to acute psychological stress. Journal of Research in Personality, 46, 609–613.
Lahav, Y., Stein, J.Y. and Solomon, Z. (2016). keeping a healthy distance: Self-differentiation and perceived health among ex-prisoners-of-war's wives. Journal of Psychosomatic Research, 89, 68-1
Lievaart , M., Huijding, J., VanderVeen, F. M. and Hovens, J. E. (2017). The impact of angry rumination on anger-primed cognitive control. Journal of Behaviour Therapy, 54, 135-42
Naidoo, S. K. and S. Govender. (2021). The impact of general education in enhancing the self-efficacy of accounting students at universities of technology. South African Journal of Higher Education, 35(4), 205-223.
Punaglom N. and Mangkarakeree N.(2020). Integrative Review for Factors Related to Family Functioning in the Family Living with the Children with Thalassemia. The Bangkok Medical Journal. 16(2),242-291.
Theurel A, Gentaz E (2018) The regulation of emotions in adolescents: Age differences and emotion-specific patterns. PLoS ONE, 13(6): e0195501. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0195501
Viet, V. (2021). Student’s adjustment to university and its relation to gender, residence and family factors, Kasetsart Journal of Social Sciences, (42), 81–88.
Zerbetto, S. R., Galera, S. A. F. and Ruiz, B. O. (2017). Family resilience and chemical dependency: perception of mental health professionals. Revista Brasileira de Enfermagem, 70(6), 1184-1190.