الگوی اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مدیریت دولتی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشجوی دکتری، مدیریت صنعتی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی، به دلیل ماهیت حساس و مأموریت‌های حیاتی این سازمان‌ها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پیچیدگی محیط امنیتی، ضرورت پاسخ‌گویی سریع به بحران‌ها، و نیاز به هماهنگی بین‌سازمانی، اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران را به چالشی اساسی تبدیل کرده است. نبود الگوی یکپارچه و ساختاریافته در اجرای این خط‌مشی‌ها می‌تواند اثربخشی اقدامات دفاعی را کاهش دهد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگویی برای اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نظر ماهیت در زمره تحقیقات کاربردی قرار می‌گیرد و از حیث رویکرد گردآوری داده‌ها، با رویکرد کیفی انجام شده است. جامعه آماری را مدیران عالی‌رتبه و متخصصان آشنا با حوزه مدیریت بحران در سازمان‌های دولتی و دفاعی تشکیل می‌دهند. فرایند نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند صورت گرفت و پس از رسیدن به نقطه اشباع نظری، تعداد مشارکت‌کنندگان به 13 نفر محدود گردید. داده‌های پژوهش به‌طور میدانی و از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شد. برای تحلیل اطلاعات حاصل، از رویکرد تحلیل مضمون استفاده شد.




زمینه و هدف: مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی، به دلیل ماهیت حساس و مأموریت‌های حیاتی این سازمان‌ها، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. پیچیدگی محیط امنیتی، ضرورت پاسخ‌گویی سریع به بحران‌ها، و نیاز به هماهنگی بین‌سازمانی، اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران را به چالشی اساسی تبدیل کرده است. نبود الگوی یکپارچه و ساختاریافته در اجرای این خط‌مشی‌ها می‌تواند اثربخشی اقدامات دفاعی را کاهش دهد. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر طراحی و تبیین الگویی برای اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی است.
روش‌شناسی: این پژوهش از نظر ماهیت در زمره تحقیقات کاربردی قرار می‌گیرد و از حیث رویکرد گردآوری داده‌ها، با رویکرد کیفی انجام شده است. جامعه آماری را مدیران عالی‌رتبه و متخصصان آشنا با حوزه مدیریت بحران در سازمان‌های دولتی و دفاعی تشکیل می‌دهند. فرایند نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند صورت گرفت و پس از رسیدن به نقطه اشباع نظری، تعداد مشارکت‌کنندگان به 13 نفر محدود گردید. داده‌های پژوهش به‌طور میدانی و از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته جمع‌آوری شد. برای تحلیل اطلاعات حاصل، از رویکرد تحلیل مضمون استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که الگوی اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران در سازمان‌های دفاعی متکی بر پنج دسته عامل اصلی است. عوامل ساختاری ـ نهادی شامل چارچوب‌های سازمانی، تأمین منابع و امکانات و وجود قوانین و مقررات پشتیبان بوده و نقش زیربنایی در اجرای سیاست‌ها ایفا می‌کنند. در بعد مدیریتی ـ راهبردی، رهبری و فرماندهی اثربخش، تدوین خط‌مشی‌های روشن و نظام‌مند و نظام نظارت و ارزیابی مستمر از مهم‌ترین الزامات محسوب می‌شوند. یافته‌ها همچنین بیانگر آن است که ارتقای منابع انسانی و تقویت ابعاد فرهنگی از طریق آموزش و توانمندسازی، تقویت انگیزش و ارتقای تاب‌آوری روانی کارکنان، اثر مستقیم بر موفقیت سیاست‌ها دارد. در حوزه فناورانه ـ اطلاعاتی، توسعه زیرساخت‌های فناورانه، مدیریت کارآمد اطلاعات و ارتباطات و حمایت از نوآوری و فناوری بومی ضروری تشخیص داده شد. نهایتاً در بعد محیطی ـ تعاملی، همکاری بین‌سازمانی، ارتباط سازنده با جامعه و بهره‌گیری از دیپلماسی دفاعی و منطقه‌ای به‌عنوان عوامل مکمل برای ارتقای کارایی اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران شناسایی شدند..
نتیجه‌گیری: ترکیب عوامل ساختاری، مدیریتی، انسانی، فناورانه و محیطی، امکان واکنش هماهنگ و اثربخش به شرایط بحرانی را فراهم کرده و زمینه ارتقای تاب‌آوری و پایداری سازمان‌های دفاعی را تقویت می‌کند.




نتیجه‌گیری: ترکیب عوامل ساختاری، مدیریتی، انسانی، فناورانه و محیطی، امکان واکنش هماهنگ و اثربخش به شرایط بحرانی را فراهم کرده و زمینه ارتقای تاب‌آوری و پایداری سازمان‌های دفاعی را تقویت می‌کند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Model for Implementing Crisis Management Policies in Defense Organizations

نویسندگان [English]

  • کامران نظری 1
  • Ehsan Elyasi Sarzli 2
  • Ali Jokar 3
1 Assistant prof., , Department of public Administration, , Payame Noor University, Tehran, Iran
2 PhD Student, Industrial Management, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assistant Prof., Department of Public Administration, Faculty of Management, Shahid Sattari Aviation University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: Crisis management in defense organizations is of particular importance due to the sensitive nature and critical missions of these organizations. The complexity of the security environment, the necessity of rapid response to crises, and the need for inter-organizational coordination have made the implementation of crisis management policies a major challenge. The lack of an integrated and structured model in the implementation of these policies can reduce the effectiveness of defense measures. Accordingly, the aim of the present study is to design and explain a model for the implementation of crisis management policies in defense organizations.
Methodology: This study is classified as applied research in terms of nature and was conducted with a qualitative approach in terms of data collection approach. The statistical population consists of senior managers and experts familiar with the field of crisis management in public and defense organizations. The sampling process was carried out purposefully and after reaching the theoretical saturation point, the number of participants was limited to 13 people. Research data was collected in the field and through semi-structured interviews. Thematic analysis approach was used to analyze the data.
Findings: The research results showed that the implementation pattern of crisis management policies in defense organizations relies on five main categories of factors. Structural-institutional factors include organizational frameworks, provision of resources and facilities, and the existence of supporting laws and regulations and play a fundamental role in the implementation of policies. In the managerial-strategic dimension, effective leadership and command, the development of clear and systematic policies, and a continuous monitoring and evaluation system are considered the most important requirements. The findings also indicate that improving human resources and strengthening cultural dimensions through training and empowerment, strengthening motivation, and improving the psychological resilience of employees have a direct impact on the success of policies. In the technological-informational domain, the development of technological infrastructure, efficient management of information and communications, and support for innovation and indigenous technology were identified as essential. Finally, in the environmental-interactive dimension, inter-organizational cooperation, constructive communication with the community, and the use of defense and regional diplomacy were identified as complementary factors for improving the efficiency of implementing crisis management policies.
Conclusion: The combination of structural, managerial, human, technological, and environmental factors enables effective response to critical situations and strengthens the ground for enhancing the resilience and sustainability of defense organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy
  • Policy Implementation
  • Crisis Management
  • Defense Organizations

مراجع

فلاح، زهره؛ امیری، مجتبی؛  علایی، حسین و نرگسیان، عباس. (1401). طراحی مدل اجرای خط مشی‌های صنعت نظامی در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروی مسلح. ماهنامه جامعه شناسی سیاسی ایران، 5(12)، 3307-3327.
ترکیان، مهدی؛ دانش‌فرد، کرم‌اله؛  ولی‌خانی، ماشااله، و پیله‌وری، نازنین. (۱۴۰۱). ارائه مدل عوامل مؤثر بر اجرای خط‌مشی‌های مدیریت بحران ایران با رویکرد ساختاری تفسیری. مسکن و محیط روستا، ۴۱ (۱۷۸)،۴۸-۳۵.
صالح کوتاه، سید مسلم؛ مردانی، محمدرضا؛ ساده، احسان و امینی سابق، زین العابدین.( 1401). شناسایی عوامل موثر و پیامدهای مرتبط با خط مشی گذاری با محوریت ماموریت های بنیاد تعاون وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ج.ا.ایران (ودجا) مبتنی بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی ایران. مطالعات مدیریت راهبردی دفاع ملی،6(24)، 357-382.
فینی‌زاده‌بیدگلی، جعفر. (۱۳۹۴). تلفیق فرایند مدیریت راهبردی و مدیریت بحران در سازمان‌های امنیتی. مجله امنیت و مدیریت بحران، 3(15)، 1-31.
Bergstrom, E., Johansson, C., & Pihl, E. (2020). Policy implementation in military organizations: The impact of key characteristics. Journal of Military Studies, 12(3), 45–67. https://doi.org/10.1016/j.jms.2020.03.002
Coombs, W. T., & Tachkova, M. (2022). Crisis risk management and contingency theory: Adapting to environmental uncertainty. International Journal of Research and Innovation in Social Science. Retrieved from https://rsisinternational.org/journals/ijriss/articles/exploring-key-attributes-of-effective-crisis-risk-management-in-corporate-environments/
Crable, E. L., Lengnick-Hall, R., Stadnick, N. A., Moullin, J. C., & Aarons, G. A. (2022). Where is policy in dissemination and implementation science? Recommendations to accelerate research and practice using the EPIS framework. Implementation Science, 17(1), 43. https://doi.org/10.1186/s13012-022-01198-3
Daood, S., et al. (2024). Adaptive crisis management: Technologies and organizational agility. International Journal of Research and Innovation in Social Science.
Defense Intelligence Agency. (2021). Defense Intelligence Agency Strategy 2021. Retrieved from https://www.dia.mil/Portals/110/Documents/DIA_Strategy_2021.pdf
Defense Security Cooperation University. (2021). Building Resilience for National Defense. Retrieved from https://www.dscu.edu/sites/default/files/publications/Bulding_Resilience_for_National_Defense.pdf.
Fink, S. (1986). Crisis management: Planning for the inevitable. In Johansson, L., & Pihl, L. (2023). Crisis management in theory and practice: How and why organizations work the way they do. Jönköping International Business School.
Grzegorzek, J. (2024, September 24). Factors affecting effective crisis management. Medium. Retrieved from https://medium.com/@JerryGrzegorzek/factors-affecting-effective-crisis-management-e1e9c47999c5
Halling, A., & Baekgaard, M. (2023). Administrative burden in citizen–state interactions: A systematic literature review. Journal of Public Administration Research and Theory, 34(2), 180–203. https://doi.org/10.1093/jopart/muad023
Johansson, C., & Pihl, E. (2023). Crisis management in military organizations: An interpretive structural approach. Scandinavian Journal of Military Studies, 18(2), 56–82. https://doi.org/10.1080/sjms.2023.00234
Johansson, L., & Pihl, L. (2023). Crisis management in theory and practice: How and why organizations work the way they do. Master Thesis, Jönköping International Business School.
Knill, C., Steinebach, Y., & Zink, D. (2023). How policy growth affects policy implementation: Bureaucratic overload and policy triage. Journal of European Public Policy, 31(1), 1–28. https://doi.org/10.1080/13501763.2022.2158208
McChrystal, S. (2015). Team of teams: New rules of engagement for complex environments. Harvard Business Review, 93(7), 112–129.
Paulus, D., Fathi, R., Fiedrich, F., Van de Walle, B., & Comes, T. (2022). On the interplay of data and cognitive bias in crisis information management: An exploratory study on epidemic response. arXiv. https://arxiv.org/abs/2201.03508
Reschke, H., Merendino, C., & Sarens, G. (2021). Complexity and its underestimation in crisis management. Journal of Crisis Management Studies, 12(4), 45–60.
Reschke, M., Johansson, C., & Pihl, E. (2021). Effectiveness of management systems in military crisis situations. International Journal of Crisis Management, 15(4), 233–256. https://doi.org/10.1080/ijcm.2021.01456
Samet, U. (2025). Crisis Fatigue in the Digital Age: How Constant Exposure to Disasters Affects Public Attention and Engagement. International Journal of Scientific Research in Computer Science, Engineering and Information Technology. https://doi.org/10.26438/ijcsit/v10i2.2642
Smith, N. R., Levy, D. E., Falbe, J., Purtle, J., & Chriqui, J. F. (2024). Design considerations for developing measures of policy implementation in quantitative evaluations of public health policy. Frontiers in Health Services, 4, 1322702. https://doi.org/10.3389/frhs.2024.1322702
South Korea study team. (2022). A study on the public’s crisis management efficacy and anxiety in a pandemic situation—focusing on the COVID-19 Pandemic in South Korea. Sustainability, 13(15), 8393.
Volusk, T. (2002). Crisis management strategies of the U.S. Department of Defense after terrorist attacks. Defense Policy Review, 8(2), 101–124. https://doi.org/10.1080/14751700220000123
Wachter, E., McAndrews, J., Kimberly, K., & Pickler, N. (2025). Crisis Management 2025: Trends and Developments. FGS Global. https://fgsglobal.com/insights/crisis-management-2025-trends-and-developments.
Wendeling, J., Smith, R., & Brown, C. (2010). Comprehensive approach to civil-military crisis management. Global Security Journal, 5(1), 75–98. https://doi.org/10.1080/gsj.2010.005
Zaluzny, A. (2023). The art of command and control in the Ukraine battlefield. Journal of Conflict and Military Studies, 20(3), 201–225. https://doi.org/10.1080/jcms.2023.00987
Zamoum, K., & Gorpe, T. S. (2018). Crisis management: A historical and conceptual approach for a better understanding of today’s crises. In Katarina Holla, Michal Titko & Jozef Ristvej (Eds.), Crisis management – Theory and Practice (pp. 1–20). IntechOpen. https://doi.org/10.5772/intechopen.76198.‏

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار