عوامل واگرایی ایران و آذربایجان از منظر ژئوکالچر

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم دفاعی راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه پدافند هوایی، تهران، ایران

3 دکتری جغرافیا سیاسی، دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی ، ایران

چکیده

توسعه حوزه نفوذ فرهنگی و بهره‌برداری مطلوب از تمامی مؤلفه‌های جغرافیایی برای کاهش واگرایی با سایر کشورها، از طریق انجام تحقیقات علمی و شناسایی دقیق عناصر جغرافیایی و کدهای ژئوپلیتیکی بازیگران ممکن است. تنوع مؤلفه‌های جغرافیایی، فرهنگی و وجود بازیگران منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در حوزه ژئوکالچرجمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان دغدغه مطالعه در روابط دو کشور را در این پژوهش فراهم ساخت، لذا مسئله اصلی مطروحه در این تحقیق، شناسایی عوامل واگرایی ایران و آذربایجان در حوزه ژئوکالچر است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی – تحلیل به تصویرسازی آنچه هست و تشریح دلایل چگونه بودن و چرایی وضعیت مسئله پرداخته است، داده‌ها از روش ترکیبی کتابخانه‌ای (اسنادی) و میدانی( پرسشنامه) جمع‌آوری‌شده و پس از تکمیل پرسشنامه توسط جامعه آماری متشکل از مطلعین و صاحب‌نظران، چگونگی ارتباطات  و تأثیرات  متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته  مشخص‌شده و فرضیه مطروحه ارزیابی و نتیجه‌گیری شده است. نتایج پژوهش مؤید آن است که عواملی نظیر منافع جغرافیایی متعارض دو کشور، مداخله کشورهای برون منطقه و رقابت ژئوپلیتیکی رقبای منطقه‌ای موجب واگرایی فرهنگی دو کشور شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Divergence factors of Iran and Azerbaijan from the perspective of geoculture

چکیده [English]

It is possible to develop the field of cultural influence and optimal use of all geographic components to reduce divergence with other countries, through scientific research and accurate identification of geographic elements and geopolitical codes of actors. The diversity of geographical and cultural components and the existence of regional and extra-regional actors in the field of geoculture of the Islamic Republic of Iran and the Republic of Azerbaijan provided the concern of studying the relations between the two countries in this research, so the main issue raised in this research is to identify the factors of divergence between Iran and Azerbaijan in the field of geoculture. Is. This research is of an applied type and with the descriptive-analysis method, it has illustrated what is and explained the reasons for how and why the situation of the problem is, the data has been collected from a combined library (documents) and field (questionnaire) method, and after completing the questionnaire by the statistical community Consisting of informants and experts, the ways of communication and effects of independent variables on the dependent variable have been specified and the proposed hypothesis has been evaluated and concluded. The research results confirm that factors such as the conflicting geographical interests of the two countries, the intervention of countries outside the region, and the geopolitical competition of regional rivals have caused the cultural divergence of the two countries

مراجع

]۱[ شرفی، حجت‌الله، (1394). آینده‌پژوهی در مدیریت شهری با تأکید بر شهرهای اسلامی و ایرانی،کنفرانس بین‌المللی انسان، معماری و شهر، تهران، 8.
]2[ حافظ‌نیا، محمدرضا، احمدی‌پور، زهرا، قادری حاجت، مصطفی (1394). سیاست و فضا، انتشارات پاپلی، 62،91،120،144،124،310.
]3[ سنایی، مهدی، (1385). نشست گروه گفتگوی راهبردی روسیه- جهان اسلام، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره 54،43،56.
]4[ مسرور، سید امیرحسین، حمزه، فرهاد، حافظ‌نیا ، محمدرضا (1398). رساله دکتری، تبیین مؤلفه‌های جغرافیایی تأثیرگذار بر حوزه ژئوکالچر ایران و جمهوری آذربایجان، تهران مرکزی، 144،87،47.
]5[ واحدی، الیاس (1382). برآورد استراتژیک آذربایجان، مؤسسه ابرار معاصر تهران، 320،213،66،68.
]6[ افشردی، محمدحسین، (1388). ساختار نظام قدرت منطقه ای در خاورمیانه (با تأکید بر کشورهای برتر)، مدرس علوم انسانی، پاییز، شماره 62،15،76،89،95.
]7[ امیر احمدیان، بهرام، (1382). شکل عرصه جدید ژئواستراتژیک در آسیا، دومین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران، تهران، 14.
]8[ افضلی، رسول، (1394). عناصر و مؤلفه‌های قلمرو سازی گفتمانی در ژئوپلیتیک انتقادی پژوهش‌های جغرافیای انسانی دوره 47شماره 3پائیز،157،48،12 .
]9[ موسوی، سید رسول، (1382). سازوکارهای امنیتی در قفقاز جنوبی، مجله مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، ویژه‌نامه امنیت در قفقاز، وزارت امور خارجه، تهران سال یازدهم، دوره سوم، شماره 42، تابستان، 90.
]10[ عباسی، ابراهیم، (1391). عناصر ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی محلی در توسعه روابط دوجانبه ایران و افغانستان، فصلنامه ژئوپلیتیک سال هشتم، شماره سوم، پاییز، 67.
]11[ فرحزادی، زهرا، (1387). پایان‌نامه کارشناسی ارشد با عنوان تأثیر روابط اسرائیل و جمهوری آذربایجان بر امنیت جمهوری اسلامی ایران، رشته جغرافیای سیاسی، استاد راهنما مهدی ذاکریان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، 7.
]12[ چابکی، ام‌البنین، (1388). چالش‌های روابط ایران و جمهوری آذربایجان، مطالعات اوراسیای مرکزی، مرکز مطالعات عالی بین‌المللی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، سال دوم، شماره 2، تابستان و پاییز، 76-78.
]13[ کرمزادی، مسلم، (1396). تبیین زمینه‌های همگرایی در روابط ایران و جمهوری آذربایجان و چالش‌های آن از 1991 تا 2014 م، مطالعات اوراسیای مرکزی دوره دهم، شماره یک بهار و تابستان، 171-188.
]14[ قادری حاجت، مصطفی، حمیدرضا نصرتی، (1391). اهداف ژئوپلیتیکی قدرت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای در آسیای مرکزی، فصلنامه ژئوپلیتیک- سال هشتم، شماره دوم، تابستان، 145.
]15[ حسینی، میر عبدالله، (1397). مطالعه شاخص‌های توسعه کشورهای ساحلی خزر در فرایند همگرایی منطقه‌ای، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 11، شماره یکم، بهار و تابستان، 46،87.
]16[ واثق، محمود، احمدی، سید عباس، (1392). نگرشی اسلامی به نقش فرهنگ در توسعه قلمرو نفوذ کشورها در فصلنامه ژئوپلیتیک، سال نهم، شماره اول، بهار، ۹۰،۶۰.
]17[ زین‌العابدین، یوسف، صابر، زهرا، (1392). تحلیل زمینه‌های علایق ژئوپلیتیک ایران در جمهوری‌های آذربایجان و ترکمنستان با استفاده از مدل سنجش ماتریس، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال 9، شماره 2، تابستان، 67.
]18[ نکویی، سید احمد و میرهادی موسوی، (1393). جنبش گولن و عملکرد آن در جمهوری آذربایجان از منظر بسیج منابع و تعهد اجتماعی، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، شماره88، زمستان، 39،41.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار