طراحی الگوی حکمرانی شرکتی با رویکرد تجاری‌سازی فرودگاه‌های کشور

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی مقطع دکتری مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

2 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران.

3 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد بناب، دانشگاه آزاد اسلامی، بناب، ایران

چکیده

زمینه و هدف: حکمرانی شرکتی در دوران معاصر همزمان با رشد و توسعه شرکت‌ها در اقتصادهای توسعه‌یافته و نوظهور از اهمیت زیادی برخوردار شده است. بر این اساس، در پژوهش حاضر با توجه به اهمیت بخش فرودگاهی به طراحی الگوی حکمرانی شرکتی با رویکرد تجاری‌سازی فرودگاه‌های کشور پرداخته شده است. 
روش‌شناسی: پژوهش حاضر دارای رویکرد آمیخته است. در بخش کیفی از راهبرد تحلیل مضمون استفاده شد. جامعه آماری گام کیفی شامل خبرگان سازمانی و اساتید دانشگاه بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند، تعداد 17 مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد.  داده‌های پژوهش پس از کدگذاری و تحلیل در سه سطح مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر سازماندهی شدند. در بخش کمی از راهبرد توصیفی- پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری در این گام شامل کارشناسان سازمان سازمان هواپیمایی کشوری بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. روایی پرسشنامه از طریق روایی همگرا و واگرا و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ تائید شد. تحلیل داده‌های بخش کمی از طریق مدل‌سازی معادلات ساختاری انجام شد.
یافته‌ها:  بر اساس تحلیل داده‌های کیفی، یافته‌های پژوهش برای حکمرانی شرکتی با رویکرد تجاری‌سازی فرودگاه‌های کشور در پنج مضمون فراگیر و بیست و سه مضمون سازمان‌دهنده، ساختار شرکت (طراحی ساختار شرکت، ساختار گزارش‌دهی، کمیته‌های تخصصی، ارتباطات شرکت)؛ مسئولیت‌پذیری (نظارت و کنترل عملکرد، پاسخگویی، مسئولیت اجتماعی، بهبود همکاری)؛ فرهنگ سازمانی (مدیریت استعدادها، انگیزش سازمانی، اخلاق‌مداری، توسعه رهبری سازمانی)، زیرساخت‌های شرکت (خط‌مشی شرکت، فرایندهای شرکت، استراتژی شرکت، تعریف ماموریت، تنظیم‌گری) تجاری‌سازی (بهبود عملکرد، پایداری مالی، ارتقاء سرمایه‌گذاری، رشد مستمر، سلامت مالی، بهبود شفافیت) دسته‌‌بندی شدند. همچنین، تحلیل داده‌های بخش کمی حاکی از اعتبار الگوی بخش کیفی بود. 
نتیجه‌گیری: حاکمیت شرکتی سازوکارها، فرایندها و روابطی است که به وسیله آن شرکت‌ها کنترل شده و عملیات آنها اجرایی می‌شود. با توجه به اینکه فرودگاه‌ها نقش مهمی در توسعه اقتصادی جوامع دارد، توجه و استفاده از یافته‌های این پژوهش موجب استفاده بهینه از ظرفیت‌های بخش فرودگاهی می‌شود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Designing a Corporate Governance Model with the Approach of Commercializing the Country's Airports

نویسندگان [English]

  • Ramin Azari 1
  • Yahya Dadash Karimi 2
  • Farhad Nezhad Irani 3
1 PhD Student in Public Administration, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran
2 Assistant Professor, Department of Public Administration, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Public Administration, Bonab Branch, Islamic Azad University, Bonab, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: Background and purpose: Considering the importance of the airport sector, the current research seeks to design a corporate governance model with the approach of commercializing the country's airports.
Methodology: The current research has a mixed approach. Thematic analysis strategy was used in the qualitative part. The statistical population of the qualitative step included organizational experts and university professors, and 17 semi-structured interviews were conducted using the purposeful sampling method. After coding and analysis, the research data were organized into three levels of basic, organizing and comprehensive themes. A descriptive-survey strategy was used in a small part. The statistical population in this step included the experts of the Civil Aviation Organization who were selected purposefully. The validity of the questionnaire was confirmed through convergent and divergent validity and its reliability was confirmed through Cronbach's alpha. Quantitative data analysis was done through structural equation modeling.
Findings: Based on qualitative data analysis, research findings for corporate governance with the approach of commercializing the country's airports in five overarching themes and twenty-three organizing themes, company structure (company structure design, reporting structure, specialized committees, company communications); Accountability (supervision and control of performance, accountability, social responsibility, improvement of cooperation); Organizational culture (talent management, organizational motivation, ethics, organizational leadership development), company infrastructure (company policy, company processes, company strategy, mission definition, regulation) commercialization (performance improvement, financial sustainability, investment promotion, continuous growth, financial health, improving transparency) were categorized. Also, the analysis of the data of the quantitative part indicated the validity of the model of the qualitative part.
Conclusion: Corporate governance is the mechanisms, processes and relationships by which companies are controlled and their operations are implemented. Considering that airports play an important role in the economic development of societies, the attention and use of the findings of this research will lead to the optimal use of the capacities of the airport sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corporate Governance
  • Commercialization
  • Airport
  • Thematic Analysis

مراجع

آبیار، محمدرضا؛ فقیهی، ابوالحسن و چناری، وحید. (1398). طراحی الگوی حکمرانی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب: مطالعه ای در ابعاد پایداری شرکتی. فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، 14(56), 1-24.
بیگی، وحید؛ ابویی اردکان، محمد؛ مقیمی، سید محمد و نوبخت، محمدباقر.(1402). طراحی مـدل حکمرانـی شـرکتهـای دولتـی در چارچوب سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی. مدیریت دولتی، 15(1)، 40-12.
خرم‌آبادی، مهدی؛ لشکر آرا، سهیلا؛ پورغلامرضا، ندا. (1400). بررسی نقش کیفیت حاکمیتی شرکتی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و اجتناب مالیاتی. پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالی، 3(1)، 97-125.
دریساوی بهمنشیر، حسین؛  امیدی، فریدون؛ مکوندی، فواد و  بصیرت، مهدی. (1401). تدوین الگوی حکمرانی شرکتی با رویکرد کارآفرینی و مسئولیت اجتماعی (مورد مطالعه: شرکت توسعه نیشکر و صنایع جانبی). فصلنامه مطالعات مدیریت و توسعه پایدار، 2(2)، 117-134.
رضایی، شمس الدین؛ احسانی، محمد؛ کوزه چیان، هاشم. امیری، مجتبی. (1394). طراحی سازو کار مؤثر تجاری‌سازی باشگاه‌های فوتبال ایران. دوفصلنامه پژوهش در مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، 5(9)، 119-130
شیبانی ، عادل؛ عبدی پور فرد، ابراهیم. (1399). آسیب‌شناسی ساختار و مقررات سازمان مناطق آزاد تجاری- صنعتی با معیارهای حکمرانی شرکتی در بخش عمومی. دانش حقوق عمومی، 9(29). 69-90.
صفارزاده، محمود؛ حسن پور، شهاب؛ ممدوحی امیررضا. (1389). رتبه بندی فرودگاه‌ها بر اساس کارایی و سطوح ارائه خدمات با استفاده از روش AHP. مجله همراه مدرس، 10(4)، 33-48.
طالبی نجف‌آبادی؛ حسین؛ دلیری، داوود. (1400). تاثیر حاکمیت شرکتی بر عملکرد شرکت در بازارهای نوظهور. فصلنامه پژوهش‌های معاصر در علوم و مدیریت و حسابداری، 3(9)، 85-111.
عباسی، یونس؛ جمشیدی نوید، بابک؛ قنبری، مهرداد؛ نمامیان، فرشید. (1400). الگوی حاکمیت شرکتی در اقتصاد اسلامی. فصلنامه علمی اقتصاد اسلامی،21(84)، 75-118.
عطاالهی، لیلا و راستی، محمد رضا. (1392). نظام حاکمیت شرکتی و جایگاه آن در سیستم بانکی. فصلنامه حسابداری مالی، 11(145)، 126-150.
قلی‌پور سوته، رحمت اله؛ حسن قلی پور یاسوری، طهمورث؛ تقوی، علی. (1400). مدل پارادایمی بلوغ حکمرانی شرکتی خوب در صنعت بیمه‌ایران. مطالعات مدیریت دولتی ایران، 3(3)، 133-159.
قهرمانی، محسن. (1389). خصوصی‌سازی فرودگاه ها، روش‌ها و چالش‌ها. ماهنامه بازار بین الملل، 2(6). 52-56.
محمدی سه دران، سارا و فغانی، مهدی. (1402). بررسی رابطه بین سازوکارهای حاکمیت شرکتی و پاداش مدیران. مجله دانش حسابداری،14(3)، 87-101.
وکیلی فرد، حمیدرضا. (1389). تاثیر حاکمیت شرکتی بر عملکرد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله مطالعات مالی، 3(8)، 119-139.
Aziz, Q. (2021). Corporate Governance Mechanisms on the Internal Relations Between Managers and Subordinate. Transforming Corporate Governance and Developing Models for Board Effectiveness, edited by Qaiser Rafique Yasser and Abdullah Al-Mamun, IGI Global, 2021.
Black, J. W., & Larson, R. C. (2006). Strategies to overcome network congestion in infrastructure systems.
Cahill, C., Palcic, D. and Reeves, E. (2017). Commercialisation and airport performance: The case of Ireland's DAA.  Journal of Air Transport Management, 59 (2017), 155-163.
Craig, V., (2017). Risk & due diligence in airport privatization. https://www.icao.int/Meetings.
Daily, C. M., Dalton, D. R. and Cannella Jr, A. A. (2003). Corporate governance: Decades of dialogue and data. Academy of Management Review, 28(3), 371-382.
Ison, S., Francis, G., Humphreys, I. and Page, R. (2011). UK regional airport commercialisation and privatisation: 25 years on. Journal of Transport Geography, 19(6), 1341-1349.
Jordan, J. F. (2014). Innovation, commercialization, and start-ups in life sciences: CRC Press.
Kyere, M. and Ausloos, M. (2021). Corporate governance and firms financial performance in the United Kingdom. international Journal of Finance & Economics, 26(2), 1871-1885.
Liu, H. and Jiang, Y. (2001). Technology transfer from higher education institutions to industry in China: nature and implications. Technovation, 21(3), 175-188.
Makpotche, M., Bouslah, K., & M’Zali, B. (2024). Corporate governance and green innovation: international evidence. Review of Accounting and Finance.
Min, B. S., & Smyth, R. (2014). Corporate governance, globalization and firm productivity. Journal of World Business, 49(3), 372-385.
Noruzoliaee, M., Zou, B., Zhang, A. (2015). Airport partial and full privatization in a multi-airport region: Focus on pricing and capacity. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 77(2015), 45-60.
Qin, P. and Tian, Y. (2019). Commercialization and Privatization in the Melbourne Airport. World Journal of Social Science Research, 6(2), 137-150.
Şengür, F. K., & Vasigh, B. (2018). An assessment of airport governance policies with a stakeholder perspective. In Stakeholders, Governance and Responsibility (pp. 189-205). Emerald Publishing Limited.
Silverleaf, A., Turgel, J. (1994), Deregulation and Privatisation in Transport, INTRA, Neuilly-sur-Seine
Sinan, N., & Unur, E. (2016). Fe3O4/carbon nanocomposite: Investigation of capacitive & magnetic properties for supercapacitor applications. Materials Chemistry and Physics, 183, 571-579.
Subramanian, G. (2015). Corporate governance 2.0. Harvard Business
Review, 93(3), 17.  
Yin, Sh. (2024). Analysis of Commercialization of Fencing. Proceedings of the 7th International Conference on Economic Management and Green Development.
Zhu, P., Chen, C., Dai, J., Zhang, Y., Mao, R., Chen, S., ... & Zhu, J. (2024). Toward the Commercialization of Perovskite Solar Modules. Advanced Materials, 2307357.
مدیریت دفاع هوایی
دوره 2، شماره 4
اسفند 1402
صفحه 129-150

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار