تدوین الگوی تاب‌آوری کارکنان عملیاتی در سازمان‌های خدمات‌محور

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه مدیریت منابع انسانی و کسب وکار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

2 استادیار، گروه مدیریت منابع انسانی و کسب وکار، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

3 دانشجوی دکتری مدیریت منابع انسانی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: در دنیایی که به طور فزاینده‌ای پیچیده است و تغییر در همه جا فراگیر است و حوادث غیرمنتظره با سرعت خود می‌توانند به فاجعه تبدیل شوند، تاب­آوری برای کارکنان و سازمان­ها بسیار مهم خواهد بود. بر این اساس، در پژوهش حاضر به تدوین الگوی تاب‌آوری کارکنان عملیاتی بهره‌برداری و امداد شرکت‌های گاز استانی پرداخته شده است.
روش‌شناسی: این مطالعه، یک پژوهش کاربردی است که به روش کیفی انجام شده است. برای انجام پژوهش از راهبرد نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. داده‌های پژوهش بر اساس دیدگاه بیست نفر از مدیران و خبرگان دارای سابقه مدیریتی و تخصص مرتبط با حوزه رفتار سازمانی گردآوری شدند. داده‌های پژوهش از طریق فرایند کدگذاری در قالب نرم‌افزار اطلس تی‌آی تحلیل شدند.
یافته‌ها: بر اساس تحلیل داده‌ها، یافته‌های پژوهش در قالب شرایط علی (ابزارهای مالی، ابزارهای رفتاری، آموزش، ایجاد فضای مناسب، حمایت از زیردستان، توجه به پیروان، عدالت، ارتباطات، همکاری، هماهنگی، شخصیتی و فردی، رفتاری، حرفه‌ای و نگرشی)، شرایط زمینه‌ای (عوامل اقتصادی، عوامل سیاسی، عوامل قانونی و عوامل اجتماعی)، شرایط مداخله‌گر (عوامل انسانی، عوامل مدیریتی، عوامل شغلی، عوامل مالی، عوامل ساختاری و عوامل امکاناتی)، راهبردها (تحقق عملکرد از طریق تلاش، شفاف‌سازی گزینش سازمانی، بازنگری در راهبردهای استخدامی، توانمند سازی منابع انسانی، بهبود فرایندهای سازمانی، ارزیابی  و پایش، تقویت روابط سازمانی و تقویت انگیزه فردی و سازمانی) و پیامدها (تعادل سیستم استخدام، توزیع عادلانه مسئولیت‌ها، مدیریت مسیر شغلی، ایجاد ثبات عملکردی، بهبود عملکرد نیروی انسانی، تناسب روحیات و محیط کار، خلاقیت فردی، تصویر سازمان) دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: دستاورد نهایی پژوهش حاضر، الگویی نسبتاً جامع بر اساس استلزامات و ویژگی‌های شرکت‌های گاز استانی بود و از این لحاظ بر سایر الگوهای غیر بومی برتری دارد. این الگو علی‌رغم برخورداری از شباهت­هایی با سایر الگوها، تا حد امکان بر اساس ویژگی‌های سازمان‌های عملیاتی به خصوص شرکت‌های گاز استانی تدوین شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Formulating the Resilience Model of Operational Employees in Service-Oriented Organizations

نویسندگان [English]

  • Hassan Rangriz 1
  • Akbar Hassanpoor 1
  • Hamzeh Khastar 2
  • Abdoreza Asadbeigi 3
1 Associate Prof., Department of Human Resource Management and Business, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Assistant Prof., Department of Human Resource Management and Business, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Ph.D Candidate of Human Resource Management, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Background & Purpose: In a world that is increasingly complex and change is everywhere and unexpected events can quickly turn into disasters, resilience will be very important for employees and organizations.Hence, in the current research, the model of resilience of operation and relief workers of provincial gas companies has been developed.
Methodology: This study is an applied research that was conducted using a qualitative method. Thematic analysis and semi-structured interviews were used to conduct the research. The research data were collected based on the views of twenty managers and experts with management experience and expertise related to the formulation of the model of resilience of operational employees of the provincial gas companies. The research data were analyzed through the coding process in Atlas TI software.
Findings: Based on data analysis, research findings in the form of causal conditions (financial tools, behavioral tools, training, creating a suitable environment, supporting subordinates, paying attention to followers, justice, communication, cooperation, coordination, personal and individual, behavioral, professional and attitudinal) background conditions (economic factors, political factors, legal factors and social factors), intervening conditions (human factors, managerial factors, occupational factors, financial factors, structural factors and facility factors), strategies (realization of performance through effort, clarifying organizational, selection Revision of recruitment strategies, empowerment of human resources, improvement of organizational processes, evaluation and monitoring, strengthening of organizational relationships and strengthening of individual and organizational motivation) and consequences (balance of employment system, fair distribution of responsibilities, management of career path, creation of functional stability, improvement of performance human resources, compatibility of morale and work environment, individual creativity, organization image) were categorized.
Conclusion: The final result of the current research was a relatively comprehensive model based on the requirements and characteristics of provincial gas companies, and in this sense, it is superior to other non-native models. Despite having similarities with other models, this model has been developed as much as possible based on the characteristics of operational organizations, especially provincial gas companies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resilience
  • Operation and Relief Operational Staff
  • Gas Company

مراجع

 آب روشن، حسن. (1396). تببین علی تاب‌آوری: نقش عوامل فردی و محیطی. رساله دکتری، دانشگاه شیراز - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
اکبرزاده، حسن؛ اکبرزاده، داود و پناه علی، امیر. (1393) رابطۀ تعهد سازمانی، تاب‌آوری و سلامت روانی با فرسودگی شغلی کارکنان سازمان آتش‌نشانی. فصلنامه علمی پژوهشی امداد و نجات، 6(3)، 57-70.
حاتمیان، پیمان و حاتمیان پرستو. (1398) رابطه ویژگی های شخصیتی و تاب آوری با رضایت شغلی کارکنان دانشگاه رازی کرمانشاه. رویش روان شناسی. ۸(۲)، ۳-۸.
رحیمی، فرج اله؛ محمدی، جیران و کیانی، احسان. (1397). الگوی چند سطحی پیشامدها و پیامدهای تاب‌آوری شغلی در محیط کار. مشاوره شغلی و سازمانی، 10(34)، 44-63.
سردارزاده، فرشته؛ ژیان باقری، معصومه و فراهانی مشهدی، ملکه. (۱۳۹۵)، نقش تاب‌آوری در کاهش استرس شغلی و فرسودگی شغلی کارمندان طرح اقماری شرکت نفت فلات قاره ایران. مجله روانشناسی و روان پزشکی شناخت، 3(4)، ۶۱-۷۷.
منطقی، منوچهر؛ توکلی، غلامرضا؛ نظری، یونس و کاملی، علیرضا. (۱۳۹۵)، نقش میانجی گری تاب‌آوری و توانمندسازی کارکنان در رابطة بین رهبری تحول آفرین و عملکرد نوآورانه. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 5(1)، ۲۲۱-۲۴۷.
محمدی شهرودی، حامد؛ رحیم‌نیا، فریبرز؛ ملک‌زاده، غلامرضا و  خوراکیان، علیرضا. (1398). ارائه الگوی تاب‌آوری سازمانی در شرکت‌های تولیدی با رویکرد داده بنیاد. پژوهش های مدیریت عمومی، 12(43)، 111-134.
Ahmad, B., Latif, S., Bilal, A. R. and Hai, M. (2019). The mediating role of career resilience on the relationship between career competency and career success. Asia-Pacific Journal of Business Administration, 11(3), 209-231.
Al-Omar, H. A., Arafah, A. M., Barakat, J. M., Almutairi, R. D., Khurshid, F. and Alsultan, M. S. (2019). The impact of perceived organizational support and resilience on pharmacists’ engagement in their stressful and competitive workplaces in Saudi Arabia. Saudi Pharmaceutical Journal, 27(7), 1044-1052.
Anel, M. and Karl, H. (2018). The impact of resilience and perceived organizational support on employee engagement in a competitive sales environment. SA J. Human Resource Management 16, 1–11.
Arora, R. and Rangnekar, S. (2014). Workplace mentoring and career resilience: An empirical test. The Psychologist-Manager Journal, 17(3), 205-220.
Arora, R. and Rangnekar, S. (2015), “Relationships between emotional stability, psychosocial mentoring support and career resilience”, Europe’s Journal of Psychology, Vol. 11 No. 1, pp. 16-33.
Bhattacharyya, D. Duta, G. Norwin, I. and Shafique, S. (2021). Implementing a digital human resources management tool in the government health sector in Bangladesh: a policy content analysis. BMC Health Services Research, 21, 13-46.
Britt, T. W., Shen, W., Sinclair, R. R., Grossman, M. R. and Klieger, D. M. (2016). How much do we really know about employee resilience? Industrial and Organizational Psychology, 9(2), 378-404.
Castillo, A. (2021). Digital Transformation and the Public Sector Workforce: An exploration and research agenda. 14th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance, 471.
Chan, J. Balkova, M. (2022). Digital Transformation in HR. International Conference on Entrepreneurial Competencies in a Changing World, 6, 135.
Conner, K. M. and Davidson, j. R. T. (2003). Development of a new resilience Scale: the conner- Davidson resilience Scale(CD-RISC). Depression and Anxiety, 18(6), 1019-1028.
Crane, M. F. (Ed.). (2017). Managing for resilience: A practical guide for employee wellbeing and organizational performance. Taylor & Francis.
Davidson, R. J. (2007). Neural bases of emotion regulation in nonhuman primates and humans. In J. J. Gross (Ed.), Handbook of emotion regulation. New York: Guilford Press. 47–68.
Farkas. D. and Orosz. G. (2013). The link between ego-resiliency and changes in Big Five traits after decision making: The case of Extraversion. Personality and Individual Differences, 55(4), 440-445.
Jackson, D., Firtko, A. and Edenborough, M. (2007). Personal resilience as a strategy for surviving and thriving in the face of workplace adversity: a literature review. Journal of Advanced Nursing, 60(1), 1-9.
Kaplan HB. (2005). Toward the understanding of resilience: A critical review of definitions and models, in MD Glantz & JL Johnson (eds), Resilience and development: Positive life adaptations, Plenum, NewYork.
Lloyd, C. and  Payne, J. (2021). Fewer jobs, better jobs? An international comparative study of robots and ‘routine’ work in the public sector. Industrial Relations Journal, 2, 109–124.
Lyons, S. T., Schweitzer, L. and Ng, E. S. (2015). Resilience in the modern career. Career Development International, 20(4), 363-383.
Masten, A. (2016). Resilience in developing systems: Progress and promise as the fourth wave rises. Development and Psychopathology, 19(3), 921-930.
Matyas, D. and Pelling, M. (2015). Positioning resilience for 2015: the role of resistance, incremental adjustment and transformation in disaster risk management policy. Disasters, 39, 1-18.
Monteiro, A. Dias, G. (2021). Impacts and challenges of digital government for the public sector’s human resources, 2021 16th Iberian Conference on Information Systems and Technologies.
Moore, M., Kwitowski, M. and Javier, S. (2017). Examining the influence of mental health on dual contraceptive method use among college women in the United States. Sexual & Reproductive Healthcare, 5(12), 24-29.
Näswall, K., Malinen, S., Kuntz, J. and Hodliffe, M. (2019). Employee resilience: development and validation of a measure. Journal of Managerial Psychology, 34(5), 353–367
Noone, S. J. and Hastings, R. P. (2009). Building psychological resilience in support staff caring for people with intellectual disabilities: Pilot evaluation of an acceptance-based intervention. Journal of Intellectual Disabilities, 13 (1), 43-51.
Paul, H., Bamel, U. K. and Garg, P. (2016). Employee resilience and OCB: Mediating effects of organizational commitment. Vikalpa, 41(4), 308-324.
Robinson, M., Raine, G., Robertson, S., Steen, M. and Day, R. (2015). Peer support as a resilience building practice with men. Journal of Public Mental Health, 14(4), 196-204.
Ogińska-Bulik, N. and Zadworna-Cieślak, M. (2018). The role of resiliency and coping strategies in occurrence of positive changes in medical rescue workers. International Emergency Nursing.
Oshio, A., Taku, K., Hirano, M. andSaeed, G. (2018). Resilience and Big Five personality traits: A meta-analysis. Personality and Individual Differences, 127, 54-60.
Teng-Calleja, M., Hechanova, M. R. M., Sabile, P. R. and Villasanta, A. P. V. P. (2020). Building organization and employee resilience in disaster contexts. International Journal of Workplace Health Management.
مدیریت دفاع هوایی
دوره 2، شماره 3
آذر 1402
صفحه 141-170

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار