شناسایی موانع و چالش های اجرای نظام جامع تربیت و آموزش آجا در حوزه دفاع هوایی

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده مدیریت دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری. تهران، ایران

2 استادیار، دانشکده مدیریت، دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری، تهران، ایران.

3 کارشناس ارشد دانشکده مدیریت، دانشگاه دافوس آجا، تهران، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: نظام جامع تربیت و آموزش در ارتش جمهوری اسلامی ایران (آجا) به‌عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه توانمندی‌های دفاعی، نقش تعیین‌کننده‌ای در ارتقای مهارت‌ها، دانش تخصصی و آمادگی عملیاتی نیروهای مسلح ایفا می‌کند. در حوزه دفاع هوایی، پیچیدگی‌های فنی، تغییرات سریع فناوری و ضرورت هماهنگی میان واحدهای مختلف عملیاتی، اهمیت اجرای اثربخش این نظام را دوچندان کرده است. با این حال، وجود موانع و چالش‌های مختلف می‌تواند مانع تحقق کامل اهداف این نظام شود. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل موانع و چالش‌های اجرای نظام جامع تربیت و آموزش آجا در حوزه دفاع هوایی انجام گرفته است.  
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع، کاربردی است که با روش آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) انجام شده است. در بخش کیفی، با ۱۰ خبره (تا رسیدن به اشباع نظری) مصاحبه نیمه‌ساختاریافته انجام شد و داده‌ها به روش تحلیل مضمون و با نرم افزار مکس‌کیو‌دی‌اِی تحلیل گردید. در بخش کمی، نظرات 100 نفر از فرماندهان و مدرسان با پرسشنامه محقق‌ساخته مورد بررسی قرار گرفتند. برای روایی ابزار از نظر متخصصان و برای پایایی از آلفای کرونباخ (بالای ۰.۷) استفاده گردید. تحلیل داده‌های کمی با آزمون t تک‌نمونه‌ای انجام گرفت.
یافته‌ها: موانع اجرای نظام آموزشی در ۴ بعد (فرایندی، سیاستی، ساختاری، کارکردی)، ۱۱ مؤلفه (مانند کمبود اعتبارات، ضعف فناوری) و ۳۱ شاخص دسته‌بندی شدند. مهم‌ترین چالش‌ها عبارتند از: غفلت از تغییرات تکنولوژیکی (میانگین: ۴.۸۳ از ۵) و محدودیت مشوق‌های مالی (میانگین: ۴.۸۳).
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان داد که اجرای نظام جامع تربیت و آموزش آجا در حوزه دفاع هوایی با مجموعه‌ای از چالش‌ها از جمله محدودیت منابع انسانی و تجهیزاتی، ناهماهنگی ساختاری، ضعف در به‌روزرسانی محتوای آموزشی متناسب با فناوری‌های نوین و موانع مدیریتی مواجه است. رفع این موانع مستلزم رویکردی یکپارچه، حمایت سازمانی، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌ها و بهره‌گیری از تجربیات و دانش تخصصی روز است تا توان عملیاتی و کارایی نظام آموزشی در این حوزه ارتقا یابد. تمرکز بر آموزش الکترونیکی و تأمین منابع مالی هدفمند می‌تواند به بهبود وضعیت موجود کمک کند. یافته‌های این پژوهش می‌تواند مبنای تصمیم‌گیری مدیران تربیت و آموزش نیروهای مسلح قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identifying Obstacles and Challenges to Implementing a Comprehensive AJA Training and Education System in the Field of Air Defense

نویسندگان [English]

  • Hossein Namdar 1
  • ali farhadi 2
  • Behroz Farnaghi 3
1 Assistant Professor, Faculty of Management, Shahid Sattari University of Aeronautical Sciences and Technology. Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Management, Shahid Sattari University of Aeronautical Sciences and Technology, Tehran, Iran.
3 Master of Science, Faculty of Management, Dafos Aja University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Background & Purpose: The comprehensive training and education system in the Islamic Republic of Iran Army (AJA), as one of the main pillars of developing defense capabilities, plays a decisive role in improving the skills, specialized knowledge, and operational readiness of the armed forces. In the field of air defense, technical complexities, rapid technological changes, and the need for coordination between different operational units have doubled the importance of effective implementation of this system. However, the existence of various obstacles and challenges can prevent the full realization of the goals of this system. Accordingly, the present study was conducted with the aim of identifying and analyzing the obstacles and challenges of implementing the comprehensive training and education system of AJA in the field of air defense.
Methodology: The present study is of an applied type that was conducted with a mixed exploratory method (qualitative-quantitative). In the qualitative part, semi-structured interviews were conducted with 10 experts (until theoretical saturation was reached) and the data were analyzed using the content analysis method and MaxQDA software. In the quantitative part, the opinions of 100 commanders and instructors were examined with a researcher-made questionnaire. For the validity of the instrument, experts used Cronbach's alpha (above 0.7) and for reliability, Cronbach's alpha (above 0.7) was used. Quantitative data analysis was performed with a single-sample t-test.
Findings: Obstacles to the implementation of the educational system were categorized into 4 dimensions (process, policy, structural, functional), 11 components (such as lack of funds, weak technology) and 31 indicators. The most important challenges are: neglect of technological changes (mean: 4.83 out of 5) and limited financial incentives (mean: 4.83).
Conclusion: The research findings showed that the implementation of the comprehensive AJA training and education system in the field of air defense faces a series of challenges, including limited human and equipment resources, structural inconsistency, weakness in updating educational content in line with new technologies, and managerial obstacles. Overcoming these barriers requires an integrated approach, organizational support, investment in infrastructure development, and the use of up-to-date expertise and experience to improve the operational capacity and efficiency of the education system in this area. Focusing on e-learning and providing targeted financial resources can help improve the current situation. The findings of this study can serve as a basis for decision-making by armed forces education and training managers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aja's comprehensive education and training system
  • obstacles and challenges
  • functional dimension

مراجع

اجتهادی، مصطفی، و داودی، رسول. (1386). آسیب‌شناسی ساختار نظام آموزش عالی در اجرای برنامه‌های پنج‌ساله توسعه بخش آموزش عالی به‌منظور ارائه راهبردهای مناسب. دانش و پژوهش در علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان (اصفهان)، 15، 3-13.
بخشی، وحدت. (1399). شناسایی چالش‌ها و موانع آموزش‌های ضمن‌خدمت فرهنگیان استان آذربایجان شرقی. در کنفرانس بین‌المللی نوین در روانشناسی، علوم اجتماعی، علوم تربیتی و آموزشی (ص. 8). تفلیس، گرجستان: آکادمی بین‌المللی علوم و مطالعات گرجستان.
بیانات مقام معظم رهبری. (1372، 19 بهمن). دیدار فرماندهان و کارکنان کل نیروهای مسلح، روز نیروی هوایی.
تفرشی، سیدمحمد، منظری توکلی، حمداله، و سلاجقه، سنجر. (1401). شناسایی موانع و چالش‌های اجرای برنامه‌ریزی استراتژیک در نظام آموزش عالی و اثر آن بر نوآوری سازمانی. جامعه‌شناسی آموزش و پرورش، 7(2)، 100-115.
شمس‌مورکانی، غلامرضا، صفایی موحد، سعید، و فاطمی صفت، علی. (1394). آسیب‌شناسی فعالیت‌های آموزش و بهسازی منابع انسانی بر اساس مدل سه‌شاخکی (مورد مطالعه: صنایع الکترونیکی فجر). فصل‌نامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 7، 71-100.
جاویدان، لیدا، و جوادی‌فر، محدثه. (1394). تأثیر تکنولوژی آموزشی در آموزش و یادگیری دانش‌آموزان. در دومین کنفرانس ملی روانشناسی و علوم تربیتی (ص. 700). دانشگاه آزاد اسلامی واحد شادگان.
فتوت، اکرم، ظهورپرونده، وجیهه، فتوت، اعظم، و خسرویان، نوین. (1401). بررسی اثربخشی دوره‌های آموزشی ضمن‌خدمت بر کارایی کارکنان اداره پزشکی قانونی خراسان رضوی با درنظر گرفتن متغیر میانجی سبک‌های رهبری. مجله پزشکی قانونی ایران، 28(2)، 92-103.
شهدادی‌پور، راشد. (1398). آسیب‌شناسی نظام آموزشی کشور ایران. در دومین کنفرانس ملی پژوهش‌های حرفه‌ای در روانشناسی و مشاوره، رویکرد دستاورهای نوین در علوم تربیتی و رفتاری «از نگاه معلم»، میناب. بازیابی از https://civilica.com/doc/1020073
غمیلو، حسن، و مهدی، علی. (1397). آسیب‌شناسی سامانه و برنامه آموزش مدیران دولتی با استفاده از مدل FPSS. نشریه مدیریت دولتی، 1، 1-20.
ضابطپور کردی، حسین، امین بیدختی، علی‌اکبر، رضایی، علی‌محمد، و صالحی عمران، ابراهیم. (1398). شناسایی و اولویت‌بندی موانع و چالش‌های اجرای خط‌مشی‌های آموزش عالی در ایران. جامعه‌شناسی نهادهای اجتماعی، 6(13)، 203-230.
خلیلی، احمدرضا، و محمدحسینی، محمد. (1393). آسیب‌شناسی آموزش‌های سازمانی گروه صنایع شهید باقری با استفاده از الگوی FPSS. در سومین همایش آسیب‌شناسی آموزش‌های سازمانی با رویکرد کاربردی مبتنی بر تجربیات اجرایی در سازمان‌ها.
فرهادی، علی، و خیراندیش، مهدی. (1397). آسیب‌شناسی نظام آموزشی در دانشگاه‌های سازمانی (مورد مطالعه: یکی از دانشگاه‌های نیروهای مسلح). فصل‌نامه آموزش در علوم انتظامی، 5(17)، 161.
صمدی، معصومه. (1400). تبیین چالش‌های اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بر اساس روش فراترکیب. فصل‌نامه سیاست‌گذاری عمومی، 7(4)، 323.
رنگریز، حسن، خیراندیش، مهدی، و لطیفی جلیسه، سلیمه. (1397). بررسی موانع اجرای خط‌مشی‌های عمومی در سازمان‌های دولتی با استفاده از روش فراترکیب. فصل‌نامه علمی-پژوهشی سیاست‌گذاری عمومی، 4(1)، 123-138.
ضابطپور کردی، حسین، امین بیدختی، علی‌اکبر، رضایی، علی‌محمد، و صالحی عمران، ابراهیم. (1397). مطالعه عوامل مؤثر و زمینه‌ساز اجرای خط‌مشی‌های آموزش عالی در ایران. فصل‌نامه علمی-پژوهشی آموزش عالی ایران، 10(2)، 21-46.
قجری، ناصر، مزیدی، محمد، و شمشیری، بابک. (1399). واکاوی و فهم اهم چالش‌ها و موانع علمی پیش‌رو در تحقق سند تحول بنیادی با تمرکز بر زیرنظام‌های اصلی آن. مجله علمی-پژوهشی پژوهش‌های برنامه درسی، 10(1)، 1-33.
معاونت آموزش آجا. (1371). نظام آموزشی آجا (جلد اول).
معاونت تربیت و آموزش آجا. (1394).  نظام جامع تربیت و آموزش آجا.
معروفی، یحیی، و همکاران. (1386). ارزشیابی کیفیت تدریس در آموزش عالی؛ بررسی برخی دیدگاه‌ها. فصل‌نامه مطالعات برنامه‌درسی، 5، 81-112.
محمدی، محسن، قاسم‌زاده علیشاهی، ابوالفضل، یاری حاج عطالو، جهانگیر، و طالبی، بهنام. (1403). شناسایی موانع و چالش‌های رهبری آموزشی در مدارس ابتدایی. نشریه پژوهش و نوآوری در تربیت و توسعه، 4(1)، 22-42.
موسوی خطیر، سیدجلال، عقیلی، سیدرمضان، و حسینی، سیدمقداد. (1403). کیفیت‌بخشی به دانشگاه فرهنگیان: شناسایی موانع و چالش‌ها. نشریه نظریه و عمل در تربیت معلمان، 10(17)، 244-263.
یزدانی، فریدون. (1397). شناسایی چالش‌های پیش‌روی برنامه‌ریزی برای هوشمندسازی مدارس غیرانتفاعی شهر همدان. دوفصل‌نامه مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 7()، 13-14.
Abumandour, E.-S. T. (2022). Applying e-learning system for engineering education – challenges and obstacles. Journal of Research in Innovative Teaching & Learning, 15(2), 150–169.
Barnard, R. W., & Henn, R. H. (2023). Overcoming learning obstacles: Strategies for supporting students with diverse needs. Open Access Library Journal, 10, 1–14.
Fauzi, I., & Khusuma, I. (2020). Teachers’ elementary school in online learning of COVID-19 pandemic condition. Jurnal Iqra’: Kajian Ilmu Pendidikan, 7–58.
Gray, C. S. (1990). The definitions and assumptions of deterrence: Questions of theory and practice. Journal of Strategic Studies, 13(4), 1–18.
Harmer, C. (2016). The strategic impact of the S-300 in Iran. Institute for the Study of War.
Hinote, C. (2015). Russia’s sale of the S-300 to Iran will shift military balance. Newsweek.
Le Roux, R. (2016). Key success factors for strategy implementation in Latin America. Journal of Business Research, 61(6), 590–598.
Rasmitadila, R. R., Rachmadtullah, R., Samsudin, A., Syaodih, E., Nurtanto, M., & Tambunan, A. (2020). The perceptions of primary school teachers of online learning during the COVID-19 pandemic period: A case study in Indonesia. Journal of Ethnic and Cultural Studies, 90–109.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار